W dniu 17 października 2016 r. o godzinie 14:00 w Pałacu Belwederskim w Warszawie (ul. Belwederska 54/56) odbyła się uroczysta inauguracja działalności Fundacji im. Janusza Kurtyki.
Inauguracja przybrała formę konferencji pt. Polska polityka historyczna w międzynarodowym wymiarze: w poszukiwaniu źródła sukcesu połączonej z dyskusją zaproszonych gości i reprezentantów środowisk.
Fundacja im. Janusza Kurtyki pełniła rolę inicjatora projektu i organizatora konferencji, zaś Kancelaria Prezydenta RP – gospodarza miejsca i organizatora.
W stosunkach międzynarodowych polityka historyczna jest od wieków jednym z ważnych rodzajów aktywności państw. Tak jak niegdyś służyła m.in. jako wykładnia dynastycznych roszczeń, tak dziś legitymizuje bieżące działania polityczne, służy do wzmacniania moralnych podstaw do zabierania głosu w toczonych sporach oraz konstytuuje ducha narodów. W klasycznym ujęciu jest związana z mówieniem prawdy o własnej przeszłości, ze szczególnym akcentowaniem tych elementów, które uznane są za chlubne w dziejach narodu oraz potrzebne ze względu na bieżącą politykę. W Polsce w ostatnich 25 latach była prowadzona nieskutecznie. Brakowało zrozumienia, iż to od dobrze prowadzonej polityki historycznej zależy, jak nas postrzegają partnerzy zagraniczni w dzisiejszym świecie.
Fundacja im. Janusza Kurtyki stawia sobie za cel kontynuację dzieła rozpoczętego przez swego Patrona – jednego z prekursorów prowadzenia przez Rzeczpospolitą świadomej polityki historycznej. Dlatego też wyszła z inicjatywą konferencji, która miała być głosem w dyskusji na temat międzynarodowego wymiaru owej polityki.
Podczas spotkania uczestnicy zastanawiali się nad czterema problemami. Najważniejszym z nich było zagadnienie prowadzenia polityki historycznej w zakresie publikacji naukowych i popularnonaukowych na rynkach zagranicznych. Kwestia ta jest o tyle niebagatelna, że obecnie brakuje na nich opracowań, które w językach kongresowych mogą dostarczyć badaczom z innych krajów wiedzy na temat stanowiska polskiej nauki względem szeregu spraw dotyczących naszej przeszłości. Kolejnym tematem było omówienie sukcesów międzynarodowych polskiej polityki historycznej – tych, które należy docenić po to, by znaleźć w nich źródło inspiracji dla przyszłych dokonań na tym polu. Istotny był również trzeci problem, a mianowicie: co w polskiej historii interesuje odbiorcę z zagranicy. Ostatnią kwestią, którą poruszyli uczestnicy, były aspekty prawne polityki historycznej. Praktycy prowadzący sprawy sądowe w przedmiotowej materii przybliżyli słuchaczom problematykę wiążącą się z tym zagadnieniem.
Konferencja stanowiła krok naprzód w poszukiwaniu źródeł sukcesu w prowadzeniu polityki historycznej na arenie międzynarodowej. Wielość zaproszonych środowisk gwarantowała merytoryczną dyskusję oraz konstruktywną wymianę myśli.
Program konferencji:
Powitanie oraz słowo wstępne: Minister Wojciech Kolarski (reprezentujący Prezydenta RP Andrzeja Dudę) oraz przedstawiciele Fundacji im. Janusza Kurtyki.
Obrady:
1. Jak powinna wyglądać prawidłowo prowadzona polityka historyczna w zakresie publikacji naukowych i popularnonaukowych na rynkach zagranicznych?
Moderator: Andrzej Nowak
Prelegent 1: Terry Tegnazian
Prelegent 2: Zdzisław Krasnodębski
2. Omówienie przykładów międzynarodowych sukcesów polskiej polityki historycznej.
Moderator: Filip Musiał
Prelegent 1: Bogdan Musiał
Prelegent 2: Jacek Pawłowicz
3. Co w polskiej historii interesuje odbiorcę zagranicznego?
Moderator: Wojciech Roszkowski
Prelegent: Hanna Labrenz-Weiß
4. Aspekty prawne polityki historycznej.
Moderator: Jerzy Pasieka
Prelegent 1: Lech Obara
Prelegent 2: Maciej Świrski
Sylwetki panelistów (w kolejności wystąpień):
Andrzej Nowak – prof. dr hab., historyk, sowietolog, publicysta. Pracownik Instytutu Historii Polskiej Akademii Nauk, kierownik Zakładu Historii Europy Wschodniej i Studiów nad Imperiami XIX i XX wieku IH PAN, nauczyciel akademicki na Uniwersytecie Jagiellońskim, kierownik Zakładu Historii Europy Wschodniej UJ. Wykładał również w Wyższej Szkole Biznesu NLU w Nowym Sączu, Collegium Civitas w Warszawie oraz na uniwersytetach w Stanach Zjednoczonych, Wielkiej Brytanii, Irlandii, Czechach, Japonii i Kanadzie. Zainteresowania badawcze: historia i myśl polityczna Europy Wschodniej XIX-XX w., stosunki polsko-rosyjskie. Autor wielu publikacji naukowych i popularnonaukowych, w tym cenionych książek. Były redaktor naczelny dwumiesięcznika „Arcana”, publicysta tygodnika „W Sieci”. Były członek Rady Archiwalnej przy Naczelnej Dyrekcji Archiwów Państwowych oraz były Wiceprezes Rady Historyków Narodowego Banku Polskiego. Obecnie zasiada w Narodowej Radzie Rozwoju przy Prezydencie RP Andrzeju Dudzie, Radzie Muzeum Historii Polski, Radzie Fundacji Reduta Dobrego Imienia – Polska Liga przeciw Zniesławieniom oraz Radzie Programowej Fundacji im. Janusza Kurtyki.
Terry Tegnazian – prawniczka, działaczka społeczna. Absolwentka Brown University oraz Yale Law School. Specjalizuje się w kompleksowych transakcjach finansujących dzieła filmowe w Stanach Zjednoczonych i na świecie. Współzałożycielka wydawnictwa „Aquila Polonica” w Los Angeles, publikującego książki poświęcone historii Polski XX w. Autorka publikacji poświęconych dziejom Rzeczypospolitej oraz popularyzatorka wiedzy o Polsce. Angażuje się również na polu społecznym, będąc członkinią kilku amerykańskich organizacji pozarządowych.
Zdzisław Krasnodębski -prof. dr hab., socjolog, filozof społeczny, polityk, publicysta. Profesor Uniwersytetu w Bremie oraz Akademii Ignatianum w Krakowie. Wykładał na Uniwersytetach: Warszawskim, Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie, Columbia, Katolickim Uniwersytecie Ameryki, Princeton, Oxford i Cambridge. Zainteresowania naukowe: teorie socjologiczne, filozofia społeczna i polityczna, integracja europejska, relacje polsko-niemieckie. Autor wielu prac naukowych z dziedziny socjologii, filozofii i polityki. Były członek Rady Służby Publicznej przy Prezesie Rady Ministrów oraz Narodowej Rady Rozwoju przy Prezydencie RP Lechu Kaczyńskim. Były przewodniczący Rady Fundacji Współpracy Polsko-Niemieckiej. Obecnie sprawuje funkcję członka Rady Polskiego Instytutu Spraw Międzynarodowych. Członek-założyciel Fundacji Dyplomacja i Polityka oraz Towarzystwa im. Helmutha Plessnera. Przewodniczący Kapituły Nagrody im. Prezydenta Lecha Kaczyńskiego i prezes Stowarzyszenia Twórców dla Rzeczypospolitej. Od 2014 r. zasiada w Parlamencie Europejskim.
Filip Musiał – dr hab., prof. Akademii Ignatianum w Krakowie, historyk, politolog. Dyrektor Oddziału IPN w Krakowie, profesor i prorektor Akademii Ignatianum. Zainteresowania badawcze: historia Polski po 1945 r., dzieje Kościoła w PRL, aparat bezpieczeństwa i opozycja w powojennej Polsce. Autor wielu publikacji naukowych i popularnonaukowych z zakresu najnowszej historii Polski. Zastępca redaktora naczelnego półrocznika naukowego „Zeszyty Historyczne WiN-u”, członek redakcji kwartalnika naukowego „Horyzonty Polityki”, redaktor popularnonaukowej serii „Z Archiwów Bezpieki – Nieznane Karty PRL” oraz naukowych serii wydawniczych „Niezłomni”, „Normatywy Aparatu Represji”, „Zagadnienia Źródłoznawcze”. Członek Narodowej Rady Rozwoju przy Prezydencie RP Andrzeju Dudzie, Rady Dyplomacji Historycznej, Rady Programowej Narodowego Kongresu Nauki, Rady Muzeum Historii Polski oraz Rady Muzeum Żołnierzy Wyklętych i Więźniów Politycznych PRL. Członek Ośrodka Myśli Politycznej w Krakowie, Stowarzyszenia Społeczno-Kombatanckiego Zrzeszenie „Wolność i Niezawisłość” oraz Rady Fundacji im. Janusza Kurtyki.
Bogdan Musiał – dr hab., historyk. Studiował na uniwersytetach w Hanowerze i Manchesterze. Były pracownik Niemieckiego Instytutu Historycznego w Warszawie oraz Biura Edukacji Publicznej Instytutu Pamięci Narodowej. Wykładowca Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie. Zainteresowania badawcze: dzieje Polski, Niemiec i Rosji XX w. Autor wielu publikacji naukowych w języku polskim, niemieckim i angielskim. Był komentatorem w takich filmach dokumentalnych jak: Towarzysz generał (2009), New Poland (2010), Towarzysz generał idzie na wojnę (2011).
Jacek Pawłowicz – dr, historyk. Były pracownik Biura Edukacji Publicznej Instytutu Pamięci Narodowej. Obecnie sprawuje funkcję dyrektora Muzeum Żołnierzy Wyklętych i Więźniów Politycznych PRL w Warszawie. Ceniony popularyzator wiedzy historycznej.
Wojciech Roszkowski – prof. dr hab., ekonomista, historyk. Były pracownik Szkoły Głównej Handlowej, Instytutu Studiów Politycznych Polskiej Akademii Nauk i Collegium Civitas w Warszawie. Pełnił funkcję prorektora SGH i dyrektora ISP PAN. Wykładał również na uniwersytetach włoskich, brytyjskich i amerykańskich. Zainteresowania badawcze: historia gospodarcza, dzieje polityczne Polski i świata XX w. Autor wielu opracowań naukowych i popularnonaukowych, w tym cenionych syntez historycznych oraz szkolnych podręczników historii. Były członek Rady Inicjatyw Wydawniczych przy Ministrze Kultury, Instytutu Dziedzictwa Narodowego oraz Rady Nadzorczej Telewizji Polskiej. Obecnie członek Rady Centrum im. Adama Smitha oraz przewodniczący Rady Muzeum Historii Polski. Fundator Instytutu Jagiellońskiego. Były poseł do Parlamentu Europejskiego.
Hanna Labrenz Weiß – dr phil., historyk, absolwentka Uniwersytetu Warszawskiego, stypendystka Fundacji FDP „Friedrich-Naumann-Stiftung”. Były pracownik urzędu dzielnicowego w Berlinie-Zehlendorf . Od 1991 r. pracownik naukowy w Wydziale Badań Naukowych w Urzędzie Pełnomocnika Federalnego do spraw Materiałów Państwowej Służby Bezpieczeństwa NRD (tzw. Urzędzie Gaucka).
Jerzy Pasieka – radca prawny. Partner zarządzający w kancelarii „Pasieka, Derlikowski, Brzozowska i Partnerzy” z siedzibą w Warszawie. Autor i współautor szeregu publikacji dotyczących m.in. dóbr osobistych i prawa prasowego. Od lat występujący jako pełnomocnik w procesach dotyczących naruszeń dóbr osobistych, w tym w sprawie z powództwa o naruszenie dóbr przez twórców filmu Nasze matki. Nasi ojcowie. Członek Rady Instytutu Państwa i Administracji oraz sekretarz Rady Fundacji im. Janusza Kurtyki.
Lech Obara – radca prawny. W 2009 r. doprowadził do wygranej sprawę pracowników sieci „Biedronka”, która ujawniła system ich wyzysku stworzony przez portugalską spółkę „Jeronimo Martins”. Reprezentuje dłużników (upadłych) oraz wierzycieli w postępowaniach egzekucyjnych i upadłościowych. Zajmuje się patologią w egzekucjach komorniczych, w tym głośną sprawą rolnika spod Mławy, któremu zajęto ciągnik rolniczy za długi sąsiada. Założyciel i prezes Stowarzyszenia Patria Nostra, którego zadaniem jest przeciwdziałanie fałszowaniu pamięci o niemieckich obozach koncentracyjnych przez zagraniczne media. W tym zakresie autor pozwów przeciwko niemieckiej telewizji publicznej ZDF, gazecie „Focus” oraz dziennikowi „Die Welt” za posługiwanie się określeniem polskie obozy zagłady. Reprezentant rodzin polskich w sprawach związanych z majątkowymi roszczeniami Niemców. Współautor apelu zawierającego propozycje zmian w przepisach, które pozwoliłyby ochronić m.in. samorządy terytorialne przed roszczeniami tzw. „późnych przesiedleńców” i ich potomków.
Maciej Świrski – absolwent Uniwersytetu Warszawskiego, PMTP University of Wisconsin (Milwaukee) oraz MBA (Akademia Leona Koźmińskiego). Posiada szerokie doświadczenie w zarządzaniu. Pracował w szeregu polskich i zagranicznych firm z branży nowych technologii, ostatnio (2006-2009) jako wiceprezes Zarządu Polskiej Agencji Prasowej S.A., gdzie odpowiadał za technologie, finanse i działalność internetową Spółki. Bloger polityczny i autor powieści Tytuł zastępczy. Działa społecznie w kilku obszarach związanych z samoorganizacją społeczeństwa w celu zwiększenia partycypacji społecznej w Polsce. Jeden z pomysłodawców odnowienia tradycji Misterium Męki Pańskiej w Górze Kalwarii. Założyciel i prezes Reduty Dobrego Imienia – Polskiej Ligi przeciw Zniesławieniom.
Zapraszamy do zapoznania się z publikacją poświęconą temu wydarzeniu. Publikacja dostępna do pobrania:
