Fundacja im. Janusza Kurtyki organizuje w tym roku piątą edycję cyklu debat pt. „Historia, prawda, teraźniejszość. Jak prowadzić stosunki międzynarodowe w kontekście przeszłości? 5.0”. Kolejne spotkanie cyklu poświęcone było relacjom polsko-bałkańskim: „Polska a kraje bałkańskie w XX i XXI w”. Wydarzenie odbyło się w dniu 16 listopada 2023 r. o godz. 18:00.
Celem cyklu jest sformułowanie diagnoz dotyczących relacji Polski z partnerami osadzonych w niełatwym często kontekście historycznym oraz podjęcie próby wyciągnięcia wniosków i stworzenia recept w tym zakresie.
W 2023 r. planujemy przyjrzeć się stosunkom Polski z: Watykanem, Włochami, krajami bałkańskimi, krajami Beneluksu, krajami Półwyspu Iberyjskiego oraz Dyplomacji Rządu RP na Uchodźstwie.
Pokłosiem czterech poprzednich edycji cyklu są publikacje książkowe wydane przez Fundację. Zebraliśmy w nich zapisy wszystkich spotkań wraz z dodatkowymi tekstami nadesłanymi przez naszych znamienitych gości.
Podczas rozmowy poruszone zostały następujące zagadnienia:
- stosunki Polski z krajami bałkańskimi w okresie międzywojennym
- II wojna światowa: polskie i bałkańskie losy, przykłady współpracy
- kraje bałkańskie a Holokaust
- stosunki Polski Ludowej z krajami bałkańskimi po dwóch stronach Żelaznej Kurtyny (1945–1989)
- dyplomacja Polski wobec wojny w byłej Jugosławii: stosunki z poszczególnymi państwami
- zaangażowanie Polski w wojnę na Bałkanach
- wymiary relacji partnerskich Polski z krajami bałkańskimi na początku XXI w.
PANELIŚCI:
Dr Sławomir Szczesio
Doktor nauk humanistycznych w dyscyplinie historia, specjalność: historia powszechna najnowsza.
Adiunkt w Katedrze Historii Polski i Świata po 1945 r. Instytutu Historii Uniwersytetu Łódzkiego oraz sekretarz naukowy w Centrum Naukowo-Badawczym UŁ „Bałkany na przełomie XX/XXI w.”.
Członek Zarządu Oddziału Łódzkiego Polskiego Towarzystwa Historycznego, a w latach 2008–2010 przewodniczący Zarządu Klubu Historycznego im. gen. Stefana Roweckiego „Grota” w Pabianicach.
Jego zainteresowania badawcze to m.in. historia dyplomacji i konfliktów zbrojnych w XX w. oraz dzieje najnowsze Bałkanów.
Autor niemal 30 artykułów naukowych i współredaktor trzech prac zbiorowych (np. Bałkany Zachodnie w systemie bezpieczeństwa euroatlantyckiego, Łódź 2015).
prof. Radosław Zenderowski
Politolog i socjolog; kierownik Katedry Stosunków Międzynarodowych i Studiów Europejskich Instytutu Nauk o Polityce i Administracji UKSW w Warszawie. W latach 2012-2019 dyrektor Instytutu Politologii UKSW, od 2019 roku dyrektor Instytutu Nauk o Polityce i Administracji UKSW. Członek Rady Naukowej Polskiego Towarzystwa Studiów Europejskich, członek prezydium Komitetu Nauk Politycznych Polskiej Akademii Nauk. Współzałożyciel i członek zarządu Fundacji Collegium Interethnicum.
Zajmuje się badawczo problematyką: stosunków międzynarodowych w Europie Środkowo-Wschodniej; relacji pomiędzy polityką a religią (zwłaszcza nacjonalizmem i etnicznością a religią); przemian funkcji i znaczeń granic i pograniczy w Europie Środkowej (w tym w odniesieniu do miast podzielonych granicami państwowymi); przemian polityk etnicznych państw Europy Środkowo-Wschodniej.
Autor licznych studiów i artykułów publikowanych w polskich i zagranicznych periodykach naukowych. Wybrane monografie autorskie: Nad Tatrami błyska się… Słowacka tożsamość narodowa w dyskursie politycznym w Republice Słowackiej (1989-2004) (2007); Religia a tożsamość narodowa i nacjonalizm w Europie Środkowo-Wschodniej. Między etnicyzacją religii a sakralizacją etnosu (narodu) (2011); Kwestie narodowościowe w Europie Środkowo-Wschodnie (3 tomy 2014-2016, z J. Pieńkowskim); Etniczność i religia w Europie Środkowo-Wschodniej. Ujęcie statystyczne 1989-2019 (2020, z J. Pieńkowskim).
Prof. Marko Babić
Doktor habilitowany nauk o polityce, pracownik naukowo-dydaktyczny Wydziału Nauk Politycznych i Studiów Międzynarodowych Uniwersytetu Warszawskiego (WNPiSM). W latach 2012-2019 sekretarz Zakładu Europejskich Studiów Subregionalnych Instytutu Europeistyki WNPiSM. Od 2020 roku kierownik studiów Eurazjatyckich. Ekspert Ministerstwa Spraw Zagranicznych, Marszałka Sejmu, Ministerstwa Obrony Narodowej, PISM, OSW, Instytutu Aspena z Berlina. Uczestnik wielu eksperckich konferencji międzynarodowych oraz wykładowca m.in. w Belgradzie (Serbia), St. Petersburgu (Rosja), Berlinie (Niemcy), Dijon (Francja), Gyor (Węgry), Aveiro (Portugalia), Sarajewie (BiH), Budwie (Czarnogóra).
Prowadzi badania dotyczące głównie regionu Bałkanów Zachodnich: m.in. położenie geopolityczne, procesy narodowo- i państwowotwórcze, polityka bezpieczeństwa oraz uwarunkowania aksjologiczno-cywilizacyjne regionu. Jego dalsze zainteresowania badawcze również obejmują filozofię polityki, antropologię kulturową i socjologię w ich wymiarze teoretycznym i normatywnym.
Jest autorem 45 prac naukowych w tym następujących monografii: „Polityka bezpieczeństwa państw Bałkanów Zachodnich. Perspektywy i zagrożenia”, Toruń, 2019, „Fenomen dysydenta jugosłowiańskiego. Przypadek Milovana Djilasa”, Warszawa 2015, „Bałkany w XXI wieku: Problemy konsolidacji i integracji, Warszawa 2014 (współredaktor: Iwona Jakimowicz-Ostrowska), „Problemy aksjologiczne w relacjach Unii Europejskiej z Bałkanami”, Warszawa 2012 (współredaktor: Franciszek Gołembski). Prace naukowe również publikuje w Serbii, Czarnogórze, na Węgrzech, Holandii, Hiszpanii, Niemczech.
moderator
dr Spasimir Domaradzki
Doktor nauk o polityce (2007), pracownik naukowo-dydaktyczny Wydziału Nauk Politycznych i Studiów Międzynarodowych UW. Stypendysta Wilbur Fellow (2008), Wielokrotny obserwator wyborów z ramienia OBWE. Członek programu Laboratorium Idei przy Kancelarii Prezydenta RP (2013-2014), członek zespołu redakcyjnego Res Publica Nowa. Visegrad Insight Fellow (2019-2020). Członek Team Europe przy Przedstawicielstwie Komisji Europejskiej w Warszawie.
Zainteresowania badawcze:
Integracja europejska ze szczególnym uwzględnieniem polityki rozszerzenia i jego wpływu na państwa Europy Środkowej i Wschodniej, prawa człowieka, polityka zagraniczna Polski, stosunki transatlantyckie.