W dniu 6 października 2022 roku odbyło się spotkanie: „Ukraina w XIX i XX w. – budowa tożsamości narodowej i państwowej”. Wydarzenie to odbywało się w ramach projektu Historia, Prawda, Teraźniejszość. Jak prowadzić stosunki międzynarodowe w kontekście przeszłości? 4.0. Cały cykl w 2022 roku dotyczy relacji polsko-ukraińskich z uwzględnieniem Rosji.
Dyskusja oscylowała wokół poniższych zagadnień:
- wschodnia Ukraina – rusyfikacja (rosyjskie postrzeganie kultury „małoruskiej”),
- antyrosyjskość kultury ukraińskiej (Taras Szewczenko)
- zachodnia Ukraina – kultura ukraińska w ramach monarchii Habsburgów,
- ukraiński ruch narodowy w Galicji wschodniej
- polityka zaborców i ukraińskie nastroje antypolskie
- nacjonalizm ukraiński
- ziemie ukraińskie w II RP i ZSRS – analiza porównawcza sytuacji politycznej, ekonomicznej, społecznej i kulturowej
- ziemie ukraińskie w czasie II wojny światowej
- nieporozumienia i kontrowersje historiograficzne
PANELIŚCI:
prof. Grzegorz Motyka
h
istoryk, politolog, pracownik Instytutu Studiów Politycznych PAN, zajmuje się problematyką
stosunków polsko-ukraińskich po 1939 roku oraz kwestią antykomunistycznego oporu w
Europie Środkowej po 1944 r. Napisał między innymi: Od rzezi wołyńskiej do akcji Wisła. Konflikt polsko-ukraiński 1943-1947 (Kraków 2011).
dr Damian K. Markowski
historyk, sowietolog, pracownik Biura Upamiętniania Walk i Męczeństwa IPN, autor publikacji Płonące Kresy. Operacja „Burza” na ziemiach wschodnich II Rzeczypospolitej (2011) oraz Anatomia strachu. Sowietyzacja obwodu lwowskiego 1944–1953. Studium zmian polityczno-gospodarczych (2018).
Laureat Nagrody im. Janusza Kurtyki za publikację Dwa Powstania. Bitwa o Lwów 1918.
prof. Jan Pisuliński
historyk, doktor habilitowany prof. UR, kierownik Zakładu Historii Najnowszej w Instytucie Historii
Uniwersytetu Rzeszowskiego. Zainteresowania badawcze: stosunki polsko-ukraińskie w XX wieku,
historia dyplomacji, prawa człowieka. Autor kilkudziesięciu publikacji, m.in. monografii: Nie tylko
Petlura. Kwestia ukraińska w polskiej polityce zagranicznej w latach 1918-1923 (Wrocław
2004); Przesiedlenie ludności ukraińskiej z Polski do USRR w latach 1944-1947 (Rzeszów 2009); Akcja
specjalna „Wisła” (Rzeszów 2017)
MODERATOR:
dr Paweł Libera
dr Paweł Libera, historyk, pracownik Zakładu Historii XX wieku Instytutu Historii im. T. Manteuffla Polskiej Akademii Nauk oraz Biura Badań 
Historycznych Instytutu Pamięci Narodowej w Warszawie. Zajmuje się badaniem relacji Polski ze wschodnimi sąsiadami w XX wieku, ze szczególnym uwzględnieniem działalności partii komunistycznej i Kominternu oraz represji sowieckich wobec obywateli polskich. Przygotowuje monografię ruchu prometejskiego.
Nagranie z debaty znajduje się na kanale youtube Fundacji.
