Fundacja im. Janusza Kurtyki, wychodząc naprzeciw zagrożeniom związanym z dezinformacją rosyjską, zainicjowała projekt „«Tarcza Historii», czyli razem przeciw nieprawdzie. Czteroobszarowe przeciwdziałanie rosyjskiej dezinformacji w obszarze narracji historycznych o Polsce i Ukrainie”. Jego celem jest przeciwdziałanie kremlowskiej propagandzie, wypaczającej przeszłość tych państw w przestrzeni publicznej, zapobieganie antagonizowaniu Warszawy i Kijowa przez Moskwę, działanie na rzecz polepszenia wizerunku Polaków na Ukrainie oraz Ukraińców w Polsce, a także poprawa świadomości obywateli obydwu tych państw na temat zakłamywania ich dziejów.
Realizując przedsięwzięcie, od kwietnia do listopada 2023 r. prowadzono monitoring rosyjskiej i białoruskiej przestrzeni medialnej, ze szczególnym uwzględnieniem treści pojawiających się na portalach internetowych. W ramach tego rozpoznawano szkodliwy dla wizerunku wspomnianych państw przekaz, demaskowano go i w kontrze doń przedstawiano zgodny z wiedzą naukową obraz przekłamanych bądź zmanipulowanych faktów. Narzędziem do upowszechnienia wyników tych prac były infografiki zawierające zwięzłe komunikaty przytaczające oraz dementujące nieprawdy szerzone przez rosyjską propagandę. Materiały te zostały upublicznione w mediach społecznościowych Fundacji im. Janusza Kurtyki.
Organizacja powołała także Polsko-Ukraińskie Forum Przeciwdziałania Dezinformacji Rosyjskiej w Obszarze Historii Polski i Ukrainy, do udziału w którym zaproszono uznanych badaczy z wspomnianych państw, zajmujących się przeszłością Polski, Ukrainy oraz Rosji w różnych okresach historycznych.
W ramach jego obrad eksperci debatowali nad kwestiami spornymi pojawiającymi się w relacjach polsko-ukraińskich na przestrzeni dziejów, wskazując cele i metody działania kremlowskiej propagandy oraz zwracając uwagę na elementy mogące zostać przez nią wykorzystane. Uczeni pochylili się nad możliwością integrowania obydwu państw na niwie historii, zwracając uwagę na wspólną przeszłość oraz przykłady wydarzeń i postaci traktowanych pozytywnie przez pamięć historyczną w każdym z krajów.
Zwieńczeniem całości projektu jest niniejszy raport, którego celem jest podsumowanie prace nad jego realizacją, zwiększenie świadomości na temat rosyjskiej dezinformacji wśród polskich obywateli oraz wzmocnienie obnażających ją działań kontrinformacyjnych podejmowanych w przestrzeni internetowej.
Raport powstał w ramach Projektu „Tarcza historii”, czyli razem przeciw nieprawdzie. Czteroobszarowe przeciwdziałanie rosyjskiej dezinformacji w obszarze narracji historycznych o Polsce i Ukrainie. Zadanie publiczne finansowane przez Ministerstwo Spraw Zagranicznych RP w konkursie „Dyplomacja Publiczna 2023”
ENGLISH VERSION
The Janusz Kurtyka Foundation, facing the threat of Russian disinformation, has initiated the project „”Shield of History, or Together Against Untruth. A four-area counteraction to Russian disinformation in the area of historical narratives about Poland and Ukraine”. Its goal is to counteract Kremlin’s propaganda distorting the past of these countries in the public space, prevent Moscow from antagonizing Warsaw and Kyiv, work to improve the image of Poles in Ukraine and Ukrainians in Poland, and improve the awareness of citizens of both countries about the hypocrisy of their history.
In carrying out the project, from April to November 2023, Russian and Belarusian media space was monitored, with a particular focus on content appearing on Internet portals. Messages detrimental to the image of Poland and Ukraine were identified, unmasked, and a scientifically accurate picture of misrepresented or manipulated facts was presented in opposition to them. The tool for disseminating the results of this work took the form of infographics containing concise messages quoting and debunking untruths spread by Russian propaganda. These materials were made public on the social media of the Janusz Kurtyka Foundation.
The organization also established a Polish-Ukrainian Forum for Counteracting Russian Disinformation in the Area of Polish and Ukrainian History, which invited recognized researchers from the countries mentioned, dealing with the past of Poland, Ukraine and Russia in different historical periods.
As part of its deliberations, experts debated the contentious issues arising in Polish-Ukrainian relations throughout history, pointing out the goals and methods of Kremlin’s propaganda and drawing attention to the elements that can be exploited by it. The scholars looked at the possibility of integrating the two countries in the field of history, noting the common past and examples of events and figures treated positively by historical memory in each country.
The culmination of the entire project is this report, which aims to summarize the work of the project, raise awareness of Russian disinformation among Polish citizens and strengthen the counter-information activities undertaken in the Internet space that expose it.
